جعل

واژه ی جَعل (به فتح ج) به معنی تزویر و وضع است و« مزوّر» و «وضاع» به معنی جاعل است. همه ی آن ها به معنی ساختن امری است از روی قصد و بر خلاف واقع. مانند سند مجعول و سکه ی تقلبی و نحو این ها. این مفهوم در حقوق جزایی بررسی می شود و می تواند منجر به مجازات شود.   انواع جعل بر این قسم هستند.

جعل اکاذیب عنصر اول جرم افتراء در این مورد وجود دارد. به جای عنصر دوم افتراء در این مورد اسناد جنحه و جنایت و هر امر دیگری که موجب اضرار یا تشویش اذهان باشد قرار می گیرد. به جای عنصر سوم افتراء در این جرم اسناد به شخص یا اشخاص معین مورد نظر نیست بلکه اعمل از آن است.

به جای عنصر چهارم قصد اضرار و تشویش در این جرم نهاده شده است.

بنابراین ظاهراً جرم جعل اکاذیب به حسب مورد اعم از افتراء به نظر می رسد ولی برای احتراز از اسناد لغو به مقنن باید مورد افتراء را از مفهوم جرم جعل اکاذیب خارج کرده و باقی مانده را اختصاص به این جرم داد. جعل اکاذیب به تنهایی (بدون ضم ضمیمه) مصداق توسل به وسایل تقلبی برای کلاهبرداری نیست. و تحقق این جرم متوقف بر وقوع دو کذب و بالاتر نیست. بلکه یک کذب هم کافی است.

جعل مادی

قلب حقیقت به وسیله ی یک عمل مادی در نوشتجات رسمی یا عادی یا چیز دیگر.

جعل معنوی

قلب حقیقت در ضممون یک عمل حقوقی بدون این که به همراه یک عمل مادی باشد.

در کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی این جرم بدین منوال تعریف شده است.

ماده ی ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی :جعل و تزویر عبارت است از:

ساختن نوشته یا سند یا چیز دیگری بر خلاف حقیقت یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی یا به قصد تقلب خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسب به تاریخ حقیقی یا الصاق متقلبانه نوشته ای به نوشته ی دیگری که به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه ی صاحب آن و نظایر آن.